وبلاگ

سرطان کبد

در ادامه مقاله قبل در این مقاله به توضیحاتی درباره سرطان کبد و انواع آن می پردازیم:

سرطان کبد:

سرطان کبد رشد خارج از کنترل سلول های بدخیم در کبد است.

به طور اولیه از سلول های غیرطبیعی کبدی یا مجاری صفراوی منشأ و یا از گسترش سرطان عضوی دیگر به کبد(متاستاز) ناشی می شود.

شایع ترین این سرطان های گسترش یابنده به کبد عبارتند از سرطان های رکتوم، کولون، ریه، پستان، پانکراس، مری و پوست (ملانوم بدخیم ).

این سرطان در همه سنین ممکن است بروز کند ولی در مردان بالای ۶۰ سال شایع تر است.

رایج ترین نوع خوش خیم تومورهای کبدی از رگهای خونی شروع به رشد می نماید. این ضایعه «همانژیوم» نام دارد.

اکثر تومورهای همانژیوم هیچ علایمی در کبد به وجود نمی آورند و به همین دلیل نیاز به درمان نیز ندارند.

برخی از این تومورها ممکن است خونریزی نمایند که در این صورت برای خارج نمودن آنها نیاز به جراحی می باشد.

«ادنوم های کبدی » نیز نوعی از تومورهای خوش خیم هستند که از سلولهای کبدی ـ صفرایی (نوع اصلی سلول کبد) شروع به رشد می کند.

اکثرا هم باعث به وجود آوردن هیچ علامتی نمی شود و نیاز به درمان ندارد.

برخی از این تومورها ممکن است باعث ایجاد یک توده و یا درد در ناحیه شکمی (معده ) و یا کم خونی شوند.

برای شرایط ذکر شده ممکن است برای خارج کردن آن نیاز به جراحی باشد.

اگر شما از قرصهای ضد بارداری استفاده می کنید، شانس بسیار بالایی در ابتلا به یکی از این تومورها دارید.

متوقف نمودن مصرف این قرصها می تواند باعث کوچک شدن و یا کاهش تعداد تومورها شود.

نوع دیگر شبه تومورهای خوش خیم، هیپرپلازی کانونی ندولر می باشد .

این شبه تومور از چندین نوع از سلولها (سلولهای کبدی، سلولهای مجرای صفرا و بافت پیوندی) تشکیل می شود.

در صورت وجود علایم، این تومور را می توان از طریق جراحی خارج نمود و به این ترتیب بیمار را معالجه نمود.

این تومورها در زنان بیشتر از مردان رایج است.

انواع تومورهای سرطانی در کبد:

  •  آنژیوسارکوم یا همانژیوسارکوم:

این سرطانهای نادر رشد خود را از رگهای خونی کبد شروع می کنند.

بیشتر افرادی که مبتلا به این نوع سرطانها می شوند، افرادی هستند که بدون استفاده از پوشش و محافظ در معرض استنشاق کلریدوینیل یا دی اکسید توریم قرار می گیرند.

کریدوینیل، نوعی ماده شیمیایی است که در ساخت بعضی از انواع پلاستیکها به کار می رود.

دی اکسید توریم نیز یک ماده شیمیایی است که در گذشته به عنوان یکی از مراحل آزمایش اشعه ایکس به برخی از بیماران تزریق می شده است .

زمانی که خاصیت سرطان زا بودن این مواد شیمیایی تشخیص داده شد، قدم هایی برای ریشه کن کردن یا کاهش خطر آن برداشته شد.

در حال حاضر کارگرانی که بدون استفاده از پوشش و یا محافظ در معرض استنشاق کلریدوینیل قرار دارند، به طور جدی تحت کنترل می باشند.

در عین حال فرایند ساخت انواع پلاستیک نیز تغییر شکل یافته است .

استفاده از ماده شیمیایی دی اکسید توریم در پزشکی نیز در حدود ۵۰ سال است که متوقف گشته است.

آنژیوسارکوم ها به سرعت رشد کرده و معمولا بیش از حد گسترش پیدا می کنند و با گذشت زمان می توان آنها را یافت و با عمل جراحی خارج نمود.

در این جا شیمی درمانی و پرتودرمانی کمک چندانی نمی کند و اکثر بیماران کمتر از شش ماه پس از تشخیص زنده می مانند.

  • غده سرطانی کولانژیوم:

در حدود ۱۳ درصد از سرطانهای اولیه کبد از نوع غده سرطانی (کارسنیوم ) کولانژیوم می باشند.

این سرطانها رشد خود را از مجاری صفرا در داخل کبد شروع می کند.

اگر شما مبتلا به سنگ صفرا یا التهاب کیسه صفرا، کولیت زخمی مزمن (التهابی که به صورت بلندمدت در روده بزرگ باقی بماند) یا یک بیماری عفونی همراه با کرم انگلی که در بخشهایی از آسیا با نام «کلونورکیس» (کرم پهن کبد) دیده شده، باشید، در خطر بیشتری برای ابتلا به این سرطان هستید.

بیماری که دچار این نوع سرطان می شود، ممکن است در ناحیه شکمی به ویژه در سمت راست آن، احساس درد داشته باشد.

غالبا کبد بیمار بزرگ خواهد شد و گاهی اوقات سرطان از نزدیک ناف کبد شروع خواهد شد.

در این صورت ممکن است بیمار دچار یرقان شود و علامت آن تغییر رنگ پوست و چشمها به زرد مایل به سبز می باشد.

اکثر غده های سرطانی کولانژیوم را نمی توان به طور کامل از طریق جراحی خارج نمود.

این بدان دلیل است که این غده ها بیش از حد بزرگ هستند و یا در بخشی از کبد قرار گرفته اند که امکان برداشتن آنها به وسیله جراحی نیست.

معمولا در این مرحله شیمی درمانی و پرتودرمانی نیز کمک چندانی نمی کند.

به همین دلیل بیشتر افرادی که دارای کارسینوم کولانژیوم می باشند، تنها شش ماه بعد از تشخیص زنده می مانند.

انجام عمل «بای پس» بر روی مجاری صفرا که به علت سرطان بسته شده اند. موقتا برخی از علایم را برطرف می سازد.

  • تومور هامارتوم کبد:

معمولا کودکان زیر ۴ سال، امکان ابتلا به این نوع نادر از سرطان کبد را دارند.

سلولهای هامارتوم شبیه سلولهای دوران جنینی کبد هستند.

در حدود ۷۰ درصد از کودکانی که به این بیماری مبتلا شوند، با موفقیت درمان خواهند شد.

میزان زندها ماندن آنها زمانیکه بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود، بالای ۹۰ درصد است.

همچنین شیمی درمانی، تاثیر مطلوبی در بهبود این کودکان خواهد داشت.

  • کارسینوم هپاتوسلولار:

رایج ترین شکل سرطان کبد در میان بزرگسالان، غده سرطانی سلولهای کبدی یا کارسیوم هپاتوسلولار می باشد.

علت نامگذاری این سرطان از آنجا ناشی می شود که نوع اصلی سلولهای کبد یعنی سلولهای کبدی ـ صفرایی منشا اصلی این سرطان می باشند .

در حدود ۷۵ درصد از سرطانهای اولیه کبد از این نوع به شمار می روند.

سرطان هپاتوسلولار به شکلهای مختلفی رشد می کند.

در مقایسه با سرطانهای اولیه کبد که رشد خود را از کبد آغاز می کنند، تومورهای کبدی ثانویه یا متاستاتیک، تومورهایی هستند که از سایر اعضای بدن نظیر پانکراس، روده بزرگ، معده، سینه، ریه و غیره شروع به رشد کرده بود و به صورت ثانویه به کبد گسترش پیدا می کنند.

این تومورها که بعد از فراگیری در محل اصلی خود، نامگذاری می شوند، از این پس به عنوان ثانویه به شمار می روند.

به عنوان مثال سرطانی که رشد خود را از بافت سینه آغاز کرده و سپس به کبد گسترش پیدا می کند، سرطان سینه ثانویه نامیده می شود.

در آمریکا و اروپا، تومورهای کبدی ثانویه نسبت به سرطانهای اولیه کبد، شایع تر می باشند.

درست برعکس این مسئله در بسیاری از نواحی آسیا و آفریقا صادق است.

برخی از تومورهای کبدی به صورت یک تومور مجزا به وجود آمده و رشد می کنند.

فقط در صورت عدم توجه به این بیماری به سایر بخشهای کبد گسترش پیدا می کنند.

نوع دیگری از سرطان کبد وجود دارد که از همان ابتدا به شکل شاخکهایی در میان بافت کبد، شروع به رشد و گسترش نموده و منحصر به یک تومور مجزا نمی باشد.

بیشتر اوقات این نوع تومور در افرادی که مبتلا به سیروز کبدی بوده اند، مشاهده می شود.

در یکی دیگر از انواع سرطان کبد، سرطان به صورت غده هایی در بخشهای مختلف کبد شکل می گیرند.

گاهی اوقات نیز شکل غده مشخص نیست و سرطان با هیچ یک از انواعی که گفته شد، هماهنگی ندارد.

پزشکان قادرند در زیر میکروسکوپ چندین زیر گروه از سرطان هپاتوسلولار را تشخیص دهند.

مهمترین این زیر گروهها « فیبروم لایه ای » نام دارد.

بیماران مبتلا به این نوع سرطان در مقایسه با مبتلایان به سایر زیرگروهها از لحاظ سنی جوانتر هستند و اغلب زنان می باشند.

این زیرگروه در مقایسه با شکلهای دیگر سرطان هپاتوسلولار، از پیش آگهی بسیار بهتری برخوردار است .

  • سرطان کبد ثانویه:

اکثر اوقات وقتی سرطان در کبد دیده می شود، در حقیقت رشد خود را از آنجا آغاز نکرده، یعنی در کبد شکل نگرفته است .

بلکه از سرطانی که در قسمتی دیگر از بدن وجود داشته، به کبد سرایت کرده است .

این تومورهای ثانویه کبد، در اعضای دیگر بدن نظیر پانکراس، روده بزرگ، معده، سینه، ریه و… شکل می گیرند و سپس به کبد گسترش پیدا می کنند.

این تومورها که بعد از قرارگیری در محل اصلی خود، نامگذاری می شوند، از این پس متاستاتیک یا ثانویه نامیده می شوند.

 

تهیه و تدوین

دیگاه بگذارید