آنچه درباره مری و سرطان مری باید دانست:
مری لوله ای توخالی است که غذا و مایعات را از حلق به معده حمل میکند.
در هنگام بلع، دیواره عضلانی مری منقبض شده و غذا به درون معده رانده میشود.
غدد جدار داخلی مری، موکوس تولید میکنند. موکوس سرتاسر طول مری را مرطوب نگه داشه و عمل بلع را آسانتر میکند.
مری پشت نای قرار داشته و طول آن در یک شخص بالغ حدود ۲۵ سانتیمتر است.
سرطان مری پنجمین سرطان شایع در دنیاست که بیشتر در مردان رخ میدهد.
متأسفانه به دلیل تشخیص دیر هنگام این سرطان ، اکثراً مرگزا و کشنده است.
سرطانهایی که در مری آغاز میشوند معمولاً در قسمت پایینی مری در جایی که مری در قفسه سینه طی مسیر میکند، رخ میدهند.
این نوع سرطان در کمربندی از آسیا، شمال ایران (گرگان ، هشتپر و..)، حول کشورهای چین، شوروی سابق و مغولستان شایعتر است.
تومورهای مری دو نوع خوشخیم و بدخیم هستند.
در شهرهای شمالی ایران به دلیل استفاده مکرر از غذاهای نمکدار برای تمام وعدههای غذایی، احتمال ابتلا به سرطان مری وجود دارد.
انواع سرطان مری:
این سرطان بر دو نوع اصلی است.
۱.کارسینوم سلول سنگفرشی (SCC):
یکی از دو نوع مهم سرطان مری است.
مصرف الکل و سیگار، نقش فوق العاده مؤثری در ایجاد این نوع سرطان ایفا میکند.
سلولهای بافت پوششی سنگفرشی مری در این حالت سرطانی میشوند.
در سرتاسر دنیا این نوع سرطان ۸۰ درصد سرطانهای مری را تشکیل میدهد.
این نوع سرطان مرحله طولانیتری از دوره درجا (این سیتو) را دارد.
این نوع سرطان حدود ۲۰ درصد موارد از قسمت گردنی و سینهای فوقانی، ۵۰ درصد از یک سوم میانی و ۳۰ درصد از یک سوم تحتانی مری منشأ میگیرد.
ابتدا ضایعات ضخیم شده پلاک مانندی ظهور پیدا کرده که پس از ماهها تا سالها به یکی از سه شکل زیر در میآیند.
تودههای پولیپ مانند برجسته به داخل مجرای مری که در بیشتر موارد باعث گرفتگی مجرا میشوند.
زخمهای بدخیم که گسترش عمقی یافته و گاهی به داخل مجاری تنفسی، سرخرگ آئورت یا دیگر مکانها نفوذ و تهاجم مییابند.
بدخیمیهای منتشر شده که سبب ضخیم شدن، سفتی دیواره و باریک شدن مجرای مری خواهند شد.
۲. آدنوکارسینوم (Adenocarcinoma):
این نوع سرطان در سالهای اخیر رشد زیادی در جوامع غربی داشته است.
در ایالات متحده افزایش بسیار زیاد (سه تا پنج برابر در ۴۰ سال اخیر) شیوع این شکل از بدخیمی، باعث پیشی گرفتن آن از نوع اول شده است.
آدنوکارسینوم برخلاف کارسینوم سلول سنگفرشی معمولاً در یک سوم انتهای مری واقع میشوند.
بیماری مری بارت (Barrett Esophagus) که در آن مخاط سنگفرشی طبیعی انتهای تحتانی مری با مخاط استوانهای حاوی سلولهای ترشحی (مشابه بافت روده) جایگزین شدهاند، مهمترین عامل بروز این نوع سرطان مری است.
تهیه و نگارش: کلینیک امید تهران