آنچه درباره عوامل خطرساز در سرطان خون باید بدانیم:
بیماری لوسمی یک فرآیند پویا است که توسط متغیرهای ناشناخته و مستقل متعددی موجب تغییرات مولکولی یاخته شده و منجر به تداخل در سیستم تکثیر یاخته های مغز استخوان می شود.
عامل مستعد و پیشتاز در تظاهر لوسمی مانند هر سرطان دیگری به هم خوردن نظم تقسیم یاخته ای است.
تحقیقات آماری و بالینی عوامل خطرساز در سرطان خون را چنین عنوان کرده است:
مقادیر بالای اشعه :
در افرادی که در معرض میزان بالای اشعه قرارگرفته اند، احتمال ابتلا به لوسمی زیاد است.
میزان تششع زیاد اشعه توسط انفجارات بمب اتمی (مانند بمب های مورد استفاده در جنگ جهانی دوم در ژاپن) و حوادث گیاهی انرژی هسته ای (همانند حادثه چرنوبیل در سال ۱۹۸۶ ) تولید می شود.
اشعه مورد استفاده در درمان های پزشکی، می توانند منبع دیگری برای تولید مقادیر بالای اشعه باشند.
ولی در موارد تشخیصی در صورت استفاده از اشعه، افراد در معرض مقادیر خیلی کم اشعه قرار می گیرند و مرتبط با بروز لوسمی نمی باشد.
کار با مواد شیمیایی خاص:
قرار گرفتن در معرض میزان زیاد بنزن در محیط کار، موجب بروز لوسمی می شود. بنزن به صورت وسیع در صنایع شیمیایی بکار می رود.
همچنین، فرمالدئید در صنایع شیمیایی بکار می رود.
در کارگرانی که با فرمالدئید کار می کنند خطر بروز لوسمی خیلی زیاد است.
شیمی درمانی:
در بیماران سرطانی دریافت کننده داروهای ضد سرطان، احتمال ابتلا به لوسمی وجود دارد.
برای مثال در صورت استفاده از داروهای آلکیله کننده، احتمال ابتلا به لوسمی در سال های بعدی زندگی وجود دارد.
سندرم داون و سایر بیماری های ژنتیک خاص:
در برخی از بیماری ها، کروموزوم های غیر طبیعی ایجاد شده و خطربروز لوسمی افزایش می یابد.
ویروس لوسمی سلول های T انسانی تیپ ۱ (HTLV-1 ):
این ویروس، نوع نادر لوسمی لنفوسیتی مزمن به نام لوسمی سلول T انسانی را موجب می شود.
لوسمی مسری نمی باشد.
سندرم میلودیسپلاستیک:
در افراد مبتلا به این اختلال خونی خطر ابتلا به لوسمی میلوئیدی حاد، افزایش می یابد.
در گذشته تعدادی از مطالعات، قرار گرفتن در معرض میدان های الکترومغناطیسی را یکی دیگر از عوامل خطر احتمالی بروز لوسمی مطرح نموده اند.
میدان های الکترو مغناطیسی نوعی اشعه کم انرژی هستند که از خطوط برق و وسایل الکترونیکی نشآت می گیرند.
امروزه، مطالعات اخیر نشان داده اند شواهد ضعیفی دال بر خطرزا بودن میدان های الکترو مغناطیسی وجود دارد.
در این کنار موارد زیر نیز می تواند از عوامل خطرساز در سرطان خون باشند:
۱. جنس:
جنس لوسمی در مردان بیشتر تظاهر می کند.
سابقه قبلی ابتلا به برخی از بیماری های خونی و یا سابقه قبلی به سرطان
۲. عوامل ژنتیکی و استعداد میزبان:
عوامل ژنتیکی از جمله نقایصی در کروموزوم ها و انتقال ژن معیوب
۳. اعتیاد به دخانیات
۴. نارسایی مکانیسم ایمنی طبیعی بدن
۵. سن:
در میان بزرگسالان، استعداد ابتلا به سرطان لوسمی با افزایش سن ارتباط مستقیم دارد.
افراد بالای ۵۵ سال باید بیشتر مراقب علائم هشدار دهنده این بیماری باشند.
تهیه و نگارش: کلینیک امید تهران