کلینیک امید تهران: علت دقیق اینکه چرا یک سلول سرطانی میشود مشخص نیست. در این رابطه تصور میشود بعضی آسیبها یا تغییرات خاص ایجاد شده در ژنهای یک سلول باعث ایجاد این مشکل میشود. این مشکل باعث میشود سلول غیر عادی شده و تکثیر آن از کنترل خارج گردد.
در بسیاری از افراد سرطان مری بدون هیچ دلیل مشخص ایجاد میشود. به هر حال، عوامل ریسک خاص میتواند احتمال ابتلا به سرطان گلو را افزایش دهند که مهمترین این عوامل شامل موارد زیر هستند:
• بالا رفتن سن: این نوع سرطان در بین افراد مسن بیشتر مشاهده میشود. اکثر موارد ابتلا به این بیماری در بین افراد بالاتر از ۵۰ سال وجود دارد. این نوع سرطان همچنین رواج بیشتری در بین مردان دارد.
• تغذیه: رژیم غذایی احتمالاً یک عامل موثر در ابتلا به این بیماری است. رژیمهای غذایی پر چرب احتمالاً میتوانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند و مصرف حجم زیادی از میوهها و سبزیجات میتواند خطر ابتلا به بیماری را کاهش دهد. چاقی فرد نیز میتواند ریسک ابتلا به سرطان مری را افزایش دهد.
• سیگار کشیدن
• مصرف الكل: نوشيدن زياد الكل، خطر بروز سرطان مري را افزايش ميدهد. افرادي كه الكل و هم چنين سيگار استفاده ميكنند، در معرض خطر بالاي ابتلا به سرطان مري قرار دارند. محققين بر اين باور هستند كه اين مواد، اثرات مضر يكديگر را افزايش ميدهند.
• بازگشت اسید معده (رفلکس معده): بیماری رفلکس معده به مری در بعضی افراد به صورت عادی مشاهده میشود و میتواند باعث التهاب انتهای مری شود. به هر حال، لازم به ذکر است که احتمال ابتلا به سرطان به خاطر این مشکل پایین است و این مشکل در اکثر موارد باعث ابتلا به سرطان نمیشود.
• ابتلا به مری بارت: اصطلاح مری بارت نشان دهنده بیماری است که در آن سلولهای انتهای مری دچار تغییر میشود. در بسیاری از موارد این مشکل مربوط به التهاب بلند مدت این سلولها در نتیجه رفلکس اسیدی معده است.
• انواع ديگر محركها: ساير عوامل محرك همچون بلع مواد قليائي و يا مواد سوزآور، با صدمه قابل ملاحظه پوشش مري خطر گسترش سرطان مري را افزايش ميدهند.
• تاريخچة پزشكي: بيماراني كه سابقه سرطان در بخشهاي ديگر سر و گردن را دارا مي باشند، احتمال بيشتري براي ابتلا به سرطانهاي ثانويه سر و گردن دارند. داشتن هر كدام از اين عوامل خطرزا، احتمال ابتلا فرد به سرطان مري را افزايش ميدهد. با اين وجود غالب افراد با داشتن چندين عامل خطرزا، به سرطان مبتلا نميشوند. در عين حال برخی افراد هم كه به سرطان مري مبتلا می شوند، هيچكدام از اين عوامل خطرزاي شناخته شده را ندارند.
فودازی شیمی درمانی رادیوتراپی پرتودرمانی آنکولوژی
کلینیک امید تهران: به طور کلی عوامل زیر می توانند در بروز سرطان مثانه نقش آفرین باشند:
استعمال دخانیات: استعمال هرگونه دخانیات اعم از سیگار، قلیان، پیپ و... به دلیل تجمع مواد شیمیایی مضر در ادرار و آسیب به سلولهای مثانه باعث افزایش خطر ابتلاء به سرطان مثانه می شود. سیگار عامل ۵۰ درصد تومورهای مثانه میباشد.
افزایش سن: افزایش سن یکی دیگر از عوامل بروز این نوع سرطان است و اگرچه در هر سنی این سرطان ممکن است اتفاق بیفتد ولی معمولاً در کمتر از 40 سالگی نادر است.
رنگ پوست و نژاد : خطر ابتلاء به این سرطان در سفید پوستان بیشتر است.
تماس های شغلی: علت ایجاد کننده سرطان مثانه در ۳۵- ۱۵درصد از مردان تماسهای شغلی میباشد. همچنین در ۶-۱ درصد زنان نیز تماسهای شغلی باعث بوجود آمدن سرطان مثانه میشود. افرادی که شغلشان به عنوان مثال در ارتباط با صنایع چرم میباشد یا کارگرانی که با موادی مثل رنگ، بنزین، مواد چاپ و مواد شیمیایی سر و کار دارند، بیشتر در معرض خطر میباشند. آرسنیک و مواد شیمیایی مورد استفاده در ساخت رنگ، لاستیک، چرم، منسوجات و محصولات زنگ خطر ابتلاء به سرطان را بیشتر می کنند.
متاستاز: درمان با داروهای ضد سرطان سیکلو فسفامید و یا پرتودرمانی در قسمت لگن نیز باعث افزایش خطر ابتلاء به سرطان مثانه می شود.
دریافت نوع خاصی از درمان دیابت: افرادی که بیشتر از یکسال داروی پیوگلیتازون دریافت کرده اند ممکن است در معرض خطر بیشتری از ابتلاء به سرطان مثانه قرار داشته باشند. سایر دارو های درمانی دیابت مانند: پیوگلیتازون و متفورمین و یا پیوگلیتازون و گلیمیپیراید نیز اینگونه اند.
التهاب مزمن مثانه: التهاب مکرر یا مزمن مثانه و یا التهاب در اثر استفاده از سوند ممکن است باعث افزایش احتمال ایجاد سرطان مثانهsquamous گردد.
سابقه فامیلی: چنانچه یکی از اقوام درجه یک سابقه سرطان را داشته باشد، احتمال بیشتری در بروز سرطان در فرد وجود دارد. سابقه ی فامیلی سرطان کولورکتال nonpolyposis یا سندرم lynch نیز باعث افزایش خطر ابتلاء به سرطان در دستگاه ادراری ،کولون، تخمدان و رحم می شود.
فودازی شیمی درمانی رادیوتراپی پرتودرمانی آنکولوژی
کلینیک امید تهران: در خصوص علایم بروز سرطان اولیه کبد، باید عنوان کرد که هنوز اطلاعاتی در این حوزه در دسترس نیست اما در برخی از موارد عللی چون عفونت مزمن با ویروس هپاتیت خاص می تواند به سرطان کبد منجر شود.
سرطان کبد زمانی رخ می دهد که DNA سلول های کبد دچار تغییر (جهش) می شود. این تغییر باعث تغییر در دستورالعمل های بدن می گردد و در نتیجه سلول ها شروع به رشد خارج ازکنترل کرده و در نهایت تشکیل یک تومور می دهند.
با این وجودعواملی که باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان کبد اولیه می شوندعبارتند از:
• جنسیت: مردان بیشتر از زنان در معرض خطر ابتلا به سرطان کبد هستند.
• سن: در شمال امریکا، اروپا و استرالیا، سرطان کبد, معمولا افراد مسن را مبتلا می سازد. در کشورهای در حال توسعه آسیا و آفریقا، سرطان کبد در سن جوانی بین ۲۰ تا ۵۰ سال اتفاق می افتد.
• عفونت مزمن با HBV و HCV:عفونت مزمن با ویروس هپاتیت B و یا ویروس هپاتیتC خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می دهد.
• سیروز(Cirrhosis): این بیماری پیشرونده و برگشت ناپذیر باعث ایجاد بافت زخم در کبد می شود.
• برخی از بیماری های ارثی کبد : بیماری های کبدی که می توانند خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش دهند عبارتند از بیماری هموکروماتوز و ویلسون
• دیابت: افراد مبتلا به اختلال قند خون در معرض خطر بیشتری نسبت به افرادی که دیابت ندارند هستند.
• بیماری کبد چرب غیر الکلی: تجمع چربی در کبد، خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می دهد.
• قرار گرفتن در معرض آفلاتوکسین ها: . مصرف غذاهای آلوده به قارچ باعث تولید آفلاتوکسین ها می شود که تا حد زیادی خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می دهد. محصولات کشاورزی مانند ذرت و بادام زمینی می توانند آلوده به آفلاتوکسین باشند. در ایالات متحده، مقررات ایمنی در خصوص محدود کردن آلودگی آفلاتوکسین وجود دارد. آلودگی آفلاتوکسین در بخش های خاصی از آفریقا و آسیا شایع تر است.
• مصرف الکل بیش از حد: مصرف بیشتر از یک مقدار متوسط الکل روزانه در طول چندین سال می تواند منجر به آسیب کبدی برگشت ناپذیر و افزایش خطر ابتلا به سرطان کبد شود.
• بیماری چاقی: داشتن یک شاخص بدن ناسالم، خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می دهد.
فودازی شیمی درمانی رادیوتراپی پرتودرمانی آنکولوژی
کلینیک امید تهران: عوامل متعددي در بروز سرطان پستان دخيل هستند كه مهمترين آنها عبارتند از :
1ـ جنس : از آنجا كه سرطان پستان به عنوان يك بيماري جنس مونث شناخته شده، لذا جنس اغلب به عنوان يك عامل خطر در نظر گرفته نميشود.اما بطور كلي تنها 1% سرطانهاي پستان در جنس مذكر اتفاق ميافتد.
2ـ سن: افزايش سن از عوامل خطر بسيار مهم در سرطان پستان ميباشد. سرطان پستان در زنان زير 30 سال شايع نيست. اما متاسفانه ميانگين سن بروز سرطان پستان در زنان ايراني بين 15-10 سال كمتر از كشورهاي غربي است و بيشتر ين موارد سرطان پستان در بين سنين 49-40 سال گزارش مي شود.
3ـ سابقه فاميلي: سابقة فاميلي مثبت سرطان پستان، از عوامل خطر شناختة شدة مهم بروز بيماري ميباشد و هرگونه سابقة فاميلي سرطان پستان ميزان كلي خطر نسبي را افزايش ميدهد كه اين افزايش خطر را ميتوان با نقش ارث و شرايط ژنتيكي يكسان، سبك زندگي مشابه، عادتهاي بدني مشابه و سن اولين قاعدگي توصيه كرد. تنها 5-10% بيماران مبتلا به سرطان پستان، سابقة فاميلي مثبت دارند و افزايش خطر ابتلا به سرطان پستان در فردي كه مادر يا خواهر مبتلا دارد، 5/1 تا 3% ذكر شده است.
4ـ عوامل ژنتيكي: تشخيص دو ژن سركوب كنندة تومور، BRCA1 و BRCA2، تأثير ژنتيك در سرطان پستان را ثابت كرده است. جهش در اين ژنها باعث افزايش خطر قابل توجهي در بروز سرطان ميشود به طوري كه جهش هر كدام از ژنهاي BRCA1 و يا BRCA2 ، خطر بروز سرطان پستان را در تمام طول عمر يك زن، حدود 85-50% افزايش ميدهد. اين دو ژن به صورت اتوزومال غالب به ارث ميرسند و مسئول اكثر موارد سرطان پستان ارثي ميباشند. در موارد بروز سرطان پستان در سنين پايين (كمتر از 45 تا 55 سال) يا وجود سوابق متعدد فاميلي سرطان پستان يا سابقه فاميلي ساير سرطانها (بخصوص تخمدان) جهش اين دو ژن بايد مدنظر باشد.
5ـ عوامل هورموني: وسعت بروز سرطان پستان در جنس مونث، رابطه آن با هورمونهاي جنسي مونث را بيان ميكند. چندين عامل خطرزا در بروز سرطان پستان دخيلند كه همه در ارتباط با استروژنهاي درونزا يا مصرف هورمون ميباشند كه عبارتند از:
ـ سن زودرس اولين قاعدگي : شروع اولين قاعدگي در سنين پائين، خطر سرطان پستان را ميافزايد. به نظر ميرسد به ازاء هر سال تأخير در سن اولين قاعدگي، خطر سرطان پستان 20% كاهش مييابد كه ممكن است سطح هورمون در بدن در سنين باروري، در زنان با سن زودرس قاعدگي نسبت به زنان با سن ديررس قاعدگي، بالاتر باشد.
ـ شروع ديررس يائسگي: تاثير افزايش سن در افزايش ريسك سرطان پستان، تنها تا قبل از سنين يائسگي، شدت دارد و پس از شروع يائسگي ميزان خطر آن يك ششم قبل ميشود كه بيانگر تاثير فعال بودن تخمدان در بروز سرطان پستان ميباشد. احتمال بروز سرطان پستان در زنان با شروع سن يائسگي بعد از 55 سال، 2 برابر زناني است كه قبل از 45 سالگي، يائسه ميشوند.
ايجاد يائسگي مصنوعي (با عمل جراحي حذف تخمدانها) ميتواند احتمال بروز سرطان پستان را كاهش دهد و اين اثر حفاظتي در تمام طول زندگي باقي ميماند.
ـ فقدان حاملگي يا حاملگي در سنين بالا : احتمال بروز سرطان پستان در زنان نازا يا زايمان نكرده، 30-70% بيش از زناني است كه زايمان كردهاند. هرچه سن اولين حاملگي كامل، پائينتر باشد، خطر سرطان پستان كمتر خواهد بود. احتمال ابتلا به سرطان پستان در زناني كه قبل از 18 سالگي يك دوره بارداري كامل داشتهاند يك سوم آنهايي است كه سن اولين حاملگي آنها بيش از 35 سال بوده است. خانمهايي كه سن اولين حاملگي آنها بيش از 30 سال ميباشد حتي نسبت به كساني كه اصلاً فرزند ندارند نيز در معرض خطر بالاتري قرار دارند.
ـ شيردهي: در گذشته شيردهي به مدت طولاني (<36 ماه در تمام طول زندگي) از عوامل كاهش خطر سرطان پستان محسوب ميشد ولي اكنون اين نظريه مورد قبول نيست. اما برخي مطالعات همهگير شناسي هنوز نشان ميدهد كه مدت طولاني شيردهي در زنان قبل از سن يائسگي تا حدي خطر ابتلا به سرطان پستان را كاهش ميدهد.
ـ مصرف قرصهاي ضد بارداري: در مورد مصرف قرصهاي ضد بارداري خوراكي مطالعات مختلفي شده است. برخي مطالعات نشان دادهاند كه مصرف قرصهاي ضدبارداري خوراكي افزايش قابل توجهي در سرطان پستان ندارند ولي در زنان كمتر از 35 سال به طور خفيفي خطر سرطان پستان را ميافزايند.
ـ هورمون درماني: جايگزيني هورمونهاي برونزا پس از يائسگي (HRT) با افزايش خطر ابتلا به سرطان پستان همراه است. مطالعات اخير نشان دادهاند كه هورمون درماني با تركيب استروژن و پروژسترون بيش از هورمون درماني با استروژن به تنهايي، خطر سرطان پستان را افزايش ميدهد. گزارشات از دانشگاه آكسفورد نيز هورمون درماني جهت يائسگي را از علل افزايش مختصر بروز سرطان پستان دانستهاند. مصرف استروژن به عنوان جايگزين هورموني در قبل و بعد يائسگي بخصوص در افراد با سابقة بيماريهاي خوش خيم پستان، خطر ابتلا به سرطان پستان را ميافزايد.
ـ سقط : نقش سقط در بروز سرطان پستان هنوز به درستي معلوم نيست. اما برخي مطالعات، سابقة وجود سقط را از عوامل خطر براي ابتلا به سرطان پستان ميدانند.
6ـ رژيم غذايي و سبك زندگي: رژيمهاي غذايي حاوي چربي بخصوص چربي حيوانات پستاندار، از عوامل دخيل در بروز سرطان پستان است. شيوع سرطان پستان در زنان ژاپني عليرغم مصرف زياد چربي پائين است. اين افراد از چربيهايي كه در بدن آبزيان است و حاوي اسيدهاي چرب امگا 3 ميباشد، مصرف ميكنند. البته مطالعات هنوز تفاوت معنيداري بين نوع چربيهاي مصرفي با ميزان افزايش خطر سرطان پستان نيافتهاند. به نظر ميرسد رژيمهاي حاوي ميوه و سبزي زياد شانس ابتلا به سرطان پستان را ميكاهند.
مصرف الكل از دیگر علل افزايش خطر ابتلا به سرطان پستان است كه اين افزايش وابسته به دوز مصرفي ميباشد. اثر جذب الكل كه همراه با افزايش سطوح استروژن است باعث خطر بروز سرطان پستان ميباشد كه طبق مطالعات اخير به نظر ميرسد مصرف بالاي اسيد فوليك در تخفيف اين خطر موثر است.
خطر ابتلا به سرطان پستان با وزن نسبي بدن ارتباط مستقيم دارد و احتمال بروز بيماري در افراد چاق، 5/1 تا 2 برابر افراد عادي است. چاقي ميتواند باعث افزايش سطوح استروژن خون شود. در بررسيهاي اخير اين نتيجه بدست آمده است كه چاقي بعد از يائسگي خطرابتلا به سرطان را بسيار ميافزايد.
ورزش روزانه، به ويژه در سنين پائين، خطر ابتلا به سرطان پستان را در تمام طول زندگي چه قبل و چه بعد از يائسگي كاهش ميدهد كه علت آن كاهش سطوح استروژن در گردش خون بدنبال ورزش ميباشد.
7ـ نژاد : بر طبق مطالعاتي كه انجام شده است، در زنان كمتر از 40 سال، نژاد سياه و در زنان بيشتر از 45 سال، نژاد سفيد، گروه پرخطر جهت ابتلا به سرطان پستان هستند. كمترين ميزان سرطان پستان در آسيا و بيشترين ميزان در اروپاي شمالي است. شانس سرطان پستان در زنان يهودي خصوصاً در صورت وجود سابقة فاميلي مثبت، 4 برابر ساير افراد است. ميزان بروز سرطان ستان در زنان ايراني حدودا يك پنجم ميزان بروز آن در كشورهاي غربي است. (2/22 در 100 هزار)
8ـ عوامل آسيب شناسي :سابقة شخصي سرطان پستان و سابقة شخصي سرطان مجرايي درجا (DCIS)، عوامل خطر جدي براي ايجاد سرطان پستان جديد ميباشند.
در زناني كه سابقة سرطان اولية پستان داشتهاند، احتمال ابتلاي پستان مقابل 3 تا 4 برابر بيشتر ميشود كه در صورت وجود سابقة فاميلي مثبت اين احتمال بيشتر خواهد شد.
در خانمهايي كه سابقة كارسينوم رحم يا تخمدان داشتهاند، احتمال بروز سرطان اولية پستان حدود 3/1 تا 4/1 بار بيشتر ميشود.
ضايعات خوشخيم پستان، دو نوع تكثيريابنده و غير تكثيريابنده هستند. انواع غيرتكثير يابنده در بروز سرطان پستان دخالتي ندارند ولي انواع تكثير يابنده باعث افزايش خطر نسبي ابتلا به سرطان پستان در حد 5-5/1 درصد ميشوند.
9ـ وضعيت اقتصادي و اجتماعي : خطر ابتلا به سرطان پستان، در افراد با وضعيت اقتصادي و اجتماعي بهتر و در افراد تحصيل كرده، بيشتر ميباشد. كه اين امر ناشي از وضعيت زندگي متفاوت، مثل رژيم غذايي، سن اولين حاملگي، مصرف هورمون، مصرف الكل و ... ميباشد.
10ـ سيگار : در يك بررسي در سال 2000 در كانادا، نشان داده شد كه سيگار كشيدن و يا در معرض دود سيگار قرار گرفتن، باعث افزايش خطر ابتلا به سرطان پستان ميباشد. بخصوص در زنان سنين قبل از يائسگي، سالهاي كشيدن سيگار و مقدار آن و تعداد سالهاي ترك سيگار، در بروز سرطان دخيلند.
11ـ پرتوتابي: شيوع سرطان پستان در افراد در معرض بمبارانهاي اتمي هيروشيما و در خانمهايي كه به دليل ماستيت، پس از زايمان، تحت درمان با دوز بالاي اشعه قرار گرفتهاند و نيز در خانمهايي كه براي درمان سل ريه يا لنفوم هوجكين، تحت پرتوتابي تشخيصي يا درماني مكرر قرار گرفتهاند، بيشتر بوده است. خطر ابتلا به سرطان پستان در افرادي كه به دفعات مكرر تحت تاثير اشعه با دوز كم قرار گرفتهاند، برابر با كساني است كه يك بار تحت تاثير همان ميزان اشعه با دوز زياد قرار گرفتهاند.
12ـ تماس با ميدانهاي الكترومغناطيسي و مواد حشرهكش ارگانوكلرايد، نيز از عوامل احتمالي دخيل در بروز سرطان پستان گزارش شده است اما هنوز ارتباطي قطعي آنها ثابت نشده است.
فودازی شیمی درمانی رادیوتراپی پرتودرمانی آنکولوژی
کلینیک امید تهران: برخی موارد ممکن است احتمال ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهد. برخی از این عوامل قابل کنترل هستند مانند ترک سیگار و باقی آنها تحت کنترل نیستند مانند استعداد فامیلی.
عوامل خطر ابتلا به سرطان ریه شامل موارد زیر است:
سیگار کشیدن
سیگار تاکنون یکی از ریسک فاکتورهای بسیار مهم ابتلا به سرطان ریه بوده است. تنباکو عامل 9 مورد از 10 فرد مبتلا به سرطان ریه ميباشد. هرچه مدت زمانی که فرد سیگار ميکشد و نیز تعداد پاکتهایی که روزانه مصرف ميکند، بیشتر باشد، این احتمال افزایش ميیابد. اگر فرد قبل شروع سرطان ریه، سیگار را ترک کند، بافت ریه به آهستگی به حالت طبیعی خود باز ميگردد. ترک سیگار در هر سنی، ریسک ابتلا به سرطان ریه را کاهش ميدهد. کشیدن پیپ و سیگار برگ و نیز سیگارهای سبک هم مشابه کشیدن سیگار عادی، منجر به سرطان ریه ميشوند.
در حال حاضر این نگرانی وجود دارد که قلیان یا سیگارهای با اسانس نعنا، ریسک ابتلا به سرطان را حتی نسبت به سیگارهای عادی بیشتر افزایش دهد. چون نعنا به افراد سیگاری این امکان را ميدهد که نفس عمیقتری بکشند.
ارتباط با افراد سیگاری
افرادی که خودشان سیگار نميکشد ولی به دلیل تماس نزدیک با فرد سیگاری، دود سیگار را استنشاق ميکنند، احتمال بالاتری برای ابتلا به سرطان ریه دارند. همسران افراد سیگاری که خودشان سیگار نميکشند، نسبت به سایر افراد 20 تا 30 درصد احتمال بالاتری برای ابتلا به سرطان ریه دارند. تماس افراد غیرسیگاری با تنباکو در محیط کار هم ریسک ابتلا به سرطان ریه را افزایش ميدهد.
قلیان
کشیدن قلیان در سالهاي اخیر در بین جوانان بسیار رایج شده است. تصور ميشود که قلیان از سیگار سالمتر و ایمنتر است. با وجودی که تنباکوی کمتری در ترکیباتی که در قلیان استفاده ميشود به کار ميرود، همچنان خطرناک و اعتیادآور است و نیز کشیدن قلیان منجر به سیگاری شدن در آینده ميشود.
گاز رادون
رادون، یک گاز رادیواکتیو است که در اثر شکسته شدن طبیعی اورانیوم در خاک یا سنگ ایجاد ميشود. سطوح بالای اورانیوم در خاک یافت ميشود. رادون قابل دیدن، بوییدن و چشیدن نیست. این گاز معمولاً بهصورت خانگی ساخته ميشود و ریسک فاکتورهای احتمالی سرطان را ایجاد ميکند. سیگاریها بهخصوص به اثرات رادون بسیار حساسند.
آزبستوز
تماس به آزبستوز یک ریسک فاکتور دیگر سرطان ریه است. افرادی که با این ماده کار ميکنند، احتمال بالاتری برای ابتلا به سرطان ریه دارند. مخصوصاً اگر سیگار بکشند، این احتمال بسیار بیشتر ميشود. هر دو گروه افراد سیگاری و غیرسیگاری که با آزبستوز تماس داشتهاند، احتمال بالاتری برای ابتلا به نوع خاصی از سرطان به نام مزویلتوم که از لایة پوشانندة ریه یعنی پردة جنب منشأ ميگیرد دارند. با وجودی که آزبستوز برای چندین سال مصرف ميشده، دولت استفاده از آن را در محل کار و نیز در محصولات خانگی متوقف کرده است. با وجودی که این ماده هنوز در بسیاری از ساختمانها وجود دارد، بهنظر نميرسد که تا زمانیکه به داخل هوا آزاد نشود، ضرری ایجاد کند.
رادیوتراپی روی ریهها
افرادی که تحت رادیوتراپی در ناحیة قفسة سینه برای درمان سایر سرطانها قرار گرفتهاند، احتمال بالاتری برای ابتلا به سرطان ریه دارند. بهویژه اگر این افراد سیگار هم بکشند. زنان غیرسیگاری که تحت درمان رادیوتراپی پستان بعد عمل جراحی لامپکتومي (برداشتن توده از پستان) درمانی سرطان سینه قرار گرفتهاند. بهنظر نميرسد تا زمانیکه سیگار نکشند، احتمال بالاتری برای ابتلا به سرطان ریه داشته باشند.
آرسنیک
سطوح بالای آرسنیک در آب آشامیدنی، احتمال ابتلا به سرطان ریه را افزایش ميدهد. این احتمال حتی برای افراد سیگاری بالاتر هم ميباشد.
سابقة شخصی یا خانوادگی سرطان ریه
اگر مبتلا به سرطان ریه هستید، احتمال بالاتری برای ابتلا به نوع دیگر سرطان ریه دارید. بستگان درجة اول (خواهر، برادر یا فرزندان) فرد مبتلا به سرطان ریه، مختصری احتمال ابتلای بالاتری برای سرطان ریه دارند. تحقیقات در این زمینه همچنان ادامه دارد.
رژیم غذایی و ویتامینها
بعضی تحقیقات نشان ميدهند که رژیم غذایی با میوه و سبزیجات پایین، احتمال ابتلا به سرطان ریه در افرادی که در تماس با دود تنباکو قرار ميگیرند را مختصری افزایش ميدهد. بهنظر ميرسد که میوه و سبزیجات ميتوانند اثر محافظتی در برابر ابتلا به سرطان ریه داشته باشند. از طرف دیگر، در دو مطالعة انجام شده مشخص شده است که افراد سیگاری که مکملهاي حاوی بتاکاروتن مصرف ميکنند، شانس بالاتری برای ابتلا به سرطان ریه دارند. نتایج نشان ميدهند که افراد سیگاری نباید ترکیبات حاوی بتاکاروتن مصرف کنند.
آلودگی هوا و یا آلایندههاي محیطی
در شهرهای بزرگ، آلایندههاي هوا، مختصری ریسک ابتلا به سرطان ریه را افزایش ميدهند. ولی این افزایش همچنان نسبت به اثر دود سیگار نقش بسیار کمتری در افزایش ریسک ابتلا به سرطان ریه دارد.
در کل حدود 5% از تمام علل مرگ ناشی از سرطان ریه به دلیل آلودگی محیط زیست و هواست.
مصرف ماری جوانا
مصرف ماری جوانا، احتمال ابتلا به سرطان دهان و حلق را افزایش ميدهد. محتوای تار در سیگارهای ماری جوانا نسبت به سیگارهای عادی بسیار بیشتر است. بسیاری از ترکیبات ایجادکنندة سرطان در تنباکو، در ماری جوانا هم وجود دارند. این ماده بهصورت استنشاقی و عمیق تنفس شده و منجر ميشود که دود، مدت زیادی در ریهها باقی بماند. ولی به دلیل اینکه مصرف این ماده قانونی نیست، جمعآوری اطلاعات در مورد آن و تأثیر آن بر بدن بهراحتی مقدور نميباشد.
تغییرات DNA و ژن
در طی چندین سال اخیر، دانشمندان پیشرفتهاي زیادی در مورد شناسایی اثر ریسک فاکتورها روی تغییرات DNA و ژن که منجر به سرطانی شدن سلول ميشوند، داشتهاند. DNA یک مادة ژنتیک است که تقریباً دستورالعمل هر کاری که سلولهایمان انجام ميدهند را دارد. هدف تحقیقات فعلی در این زمینه، یافتن روشهاي تشخیصی است که بتوانند سرطان ریه را در مراحل اولیه با تشخیص تغییرات نقطهای در ژن و DNA، شناسایی کنند. ولی این روشهاي تشخیصی هنوز برای استفادة عادی در دسترس نیستند. در حال حاضر پزشکان روی عدم مصرف تنباکو و سایر عوامل افزایندة ریسک سرطان ریه تأکید دارند.
فودازی شیمی درمانی رادیوتراپی پرتودرمانی آنکولوژی
کلینیک امید تهران: سرطان روده بزرگ سومین سرطان شایع در جهان و دومین عامل مرگ و میر ناشی از سرطان در جهان محسوب می شود که به دلیل رشد غیرطبیعی سلولها در کولون و یا رکتور اتفاق میافتد که میتوانند به بافتهای دیگر بدن حمله کنند یا در آنها تکثیر یابند.
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهند، عبارتند از:
- سن بالا: اکثر افراد مبتلا به سرطان روده بزرگ مسن تر از 50 سال هستند. اگرچه سرطان روده بزرگ در افراد جوان نیز رخ می دهد، اما احتمال آن خیلی کم است.
- بیماری های التهابی روده: بیماری های التهابی مزمن روده بزرگ، مانند کولیت زخمی و بیماری کرون میتوانند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهند.
- سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان روده بزرگ و پولیپ روده بزرگ
- برنامه غذایی پر چرب و کم فیبر
- سبک زندگی بی تحرک: اگر شما غیر فعال هستید، احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ در شما بالا می رود. داشتن فعالیت بدنی و ورزش منظم ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش دهد.
- دیابت : افراد مبتلا به دیابت و مقاوم به انسولین ممکن است بیشتر دچار سرطان روده بزرگ شوند.
- چاقی : افرادی که چاق هستند، افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ و افزایش خطر مرگ ناشی از سرطان روده بزرگ را تجربه می کنند.
- پولیپ: پولیپ غده بیخطری است که داخل روده، دیواره کولون یا رکتوم رشد میکند. تعدادی از بیماران مبتلا به پولیپ به سرطان روده بزرگ مبتلا میشوند لذا پولیپ ها را باید برداشت تا از سرطانی شدن آنها جلوگیری کرد.
- الکل : استفاده از الکل ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهد.
- عوامل ژنتیکی: 5 تا 10 درصد افرادی که به سرطان روده بزرگ مبتلا میشوند، نقایص ژنتیکی دارند که منجر به بروز سرطان در سنین پایینتر میشود. یافتن خانوادههای دارای نقایص ژنتیک در سنین پایینتر برای شروع زودتر اقدامات غربالگری و پیشگیری اهمیت دارد.
- اشعه درمانی برای سرطان: پرتو درمانی یا رادیوتراپی ممکن است خطر سرطان روده بزرگ را افزایش دهد.
فودازی شیمی درمانی رادیوتراپی پرتودرمانی آنکولوژی
کلینیک امید تهران: بیماری لوسمی یک فرآیند پویا است که توسط متغیرهای ناشناخته و مستقل متعددی موجب تغییرات مولکولی یاخته شده و منجر به تداخل در سیستم تکثیر یاخته های مغز استخوان می شود. عامل مستعد و پیشتاز در تظاهر لوسمی مانند هر سرطان دیگری به هم خوردن نظم تقسیم یاخته ای است. تحقیقات آماری و بالینی روند بدخیمی بیماری لوسمی را به این عوامل ارتباط می دهند:
مقادير بالاي اشعه : در افرادي كه در معرض ميزان بالاي اشعه قرارگرفته اند، احتمال ابتلا به لوسمي زياد است. ميزان تششع زياد اشعه توسط انفجارات بمب اتمي (مانند بمب هاي مورد استفاده در جنگ جهاني دوم در ژاپن) و حوادث گياهي انرژي هسته اي (همانند حادثه چرنوبيل در سال 1986 ) توليد مي شود.
اشعه مورد استفاده در درمان هاي پزشكي، مي توانند منبع ديگري براي توليد مقادير بالاي اشعه باشند. ولي در موارد تشخيصي در صورت استفاده از اشعه، افراد در معرض مقادير خيلي كم اشعه قرار مي گيرند و مرتبط با بروز لوسمي نمي باشد.
كار با مواد شيميايي خاص: قرار گرفتن در معرض ميزان زياد بنزن در محيط كار، موجب بروز لوسمي مي شود. بنزن به صورت وسيع در صنايع شيميايي بكار مي رود. همچنين، فرمالدئيد در صنايع شيميايي بكار مي رود. در كارگراني كه با فرمالدئيد كار مي كنند خطر بروز لوسمي خيلي زياد است.
شيمي درماني: در بيماران سرطاني دريافت كننده داروهاي ضد سرطان، احتمال ابتلا به لوسمي وجود دارد. براي مثال در صورت استفاده از داروهاي آلكيله كننده، احتمال ابتلا به لوسمي در سال هاي بعدي زندگي وجود دارد.
سندرم داون و ساير بيماري هاي ژنتيك خاص:در برخي از بيماري ها، كروموزوم هاي غير طبيعي ايجاد شده و خطربروز لوسمي افزايش مي يابد.
ويروس لوسمي سلول هاي T انساني تيپ 1 (HTLV-1 ): اين ويروس، نوع نادر لوسمي لنفوسيتي مزمن به نام لوسمي سلول T انساني را موجب مي شود. لوسمي مسري نمي باشد.
سندرم ميلوديسپلاستيك: در افراد مبتلا به اين اختلال خوني خطر ابتلا به لوسمي ميلوئيدي حاد، افزايش مي يابد.
در گذشته تعدادي از مطالعات، قرار گرفتن در معرض ميدان هاي الكترومغناطيسي را يكي ديگر از عوامل خطر احتمالي بروز لوسمي مطرح نموده اند. ميدان هاي الكترو مغناطيسي نوعي اشعه كم انرژي هستند كه از خطوط برق و وسايل الكترونيكي نشآت مي گيرند. امروزه، مطالعات اخير نشان داده اند شواهد ضعيفي دال بر خطرزا بودن ميدان هاي الكترو مغناطيسي وجود دارد.
در کنار این عوامل موارد زیر نیز می تواند در بروز سرطان خون تاثیرگذار باشند:
جنس: جنس لوسمی در مردان بیشتر تظاهر می کند.
سابقه قبلی ابتلا به برخی از بیماری های خونی و یا سابقه قبلی به سرطان
عوامل ژنتیکی و استعداد میزبان: عوامل ژنتیکی از جمله نقایصی در کروموزوم ها و انتقال ژن معیوب
اعتیاد به دخانیات
نارسایی مکانیسم ایمنی طبیعی بدن
سن: در میان بزرگسالان، استعداد ابتلا به لوسمی با افزایش سن ارتباط مستقیم دارد. افراد بالای ۵۵ سال باید بیشتر مراقب علائم هشدار دهنده این بیماری باشند.
فودازی شیمی درمانی رادیوتراپی پرتودرمانی آنکولوژی
کلینیک امید تهران: به طور كلی میتوان چند عامل خطر اصلی را در این مورد ذكر كرد:
1- نداشتن فرزند و باردار نشدن، دخترانی كه ازدواج نمیكنند یا پس از ازدواج باردار نمیشوند بیشتر درمعرض ابتلا به این بیماری هستند.
2- هرقدر سن بالاتر رود احتمال ابتلا به بیماری بیشتر میشود. عموما این سرطان زنان بالای 50 سال را بهخود درگیر میكند و بیشترین افراد مبتلا بین 55 تا 60 سال را دارند.
3- داشتن سابقه ابتلا به سرطان تخمدان در یكی از افراد نزدیك خانواده از مهمترین فاكتورهای ابتلا به این بیماری است. مطالعات همچنین نشان داده ابتلای نزدیكان فرد به سرطانهای روده بزرگ، ركتوم، رحم یا سرطان سینه هم احتمال ابتلای فرد به سرطان تخمدان را افزایش میدهد.
4- زنانی كه برای برطرف كردن علائم دوران یائسگی تحت هورمون درمانی قرار میگیرند و برای آنها داروهای هورمونی صرفا استروژنی تجویز میشود، اگر برای 10سال این هورمونها را دریافت كنند احتمال ابتلای آنها به سرطان تخمدان افزایش مییابد.
5- برخی تحقیقات نشان داده، داروهای تحریككننده تخمدانها كه برای استفادهكنندگان از شیوه درمان ناباروری IVF تجویز میشود، احتمال بروز سرطان تخمدان از نوع بوردرلاین را افزایش میدهد.
6- زنانی كه به بیماری آندومتریوز مبتلا هستند احتمال بیشتری برای ابتلا به سرطان تخمدان دارند.
7- زنان با اضافهوزن زیاد و دارای BMI بالای 30 هم احتمال ابتلای بیشتری دارند.
8- زنان پاكستانی، نروژی، ایسلندی، لهستانی و هلندی بالاترین درصد مبتلایان به این بیماری را تشكیل میدهند.
فودازی شیمی درمانی رادیوتراپی پرتودرمانی آنکولوژی
کلینیک امید تهران: براساس تحقيقات عوامل خطري وجود دارند كه مي توانند احتمال ابتلا به سرطان پروستات را افزايش دهد. اين عوامل عبارتند از:
سن: احتمال ابتلاء به سرطان پروستات با بالا رفتن سن افزایش می یابد. در حالی که از هر 10 هزار مرد زیر 40 سال فقط یک نفر دچار سرطان پروستات می شوند، از هر 15 مردی که در دهه 60 سالگی عمر خود بسر می برند، یک نفر به این بیماری مبتلاء می شود.
دیگر عوامل موارد احتمال ابتلاء به این سرطان عبارتند از:
• نژاد: بررسی ها نشان می دهد که سیاه پوستان نسبت به سفید پوستان، 60 درصد بیشتر احتمال ابتلاء به سرطان پروستات دارند.
• سابقه خانوادگی: مردان دارای نسبت خونی بی واسطه مانند پدر یا برادر که سرطان پروستات داشته اند، دو برابر بیشتر احتمال ابتلاء به این بیماری را دارند. اگر عضو دیگری از فامیل نیز دچار سرطان پروستات باشد، احتمال ابتلاء به این بیماری افزایش می یابد.
• رژيم غذايي: هيچ تحقيقي بطور قطع نشان نداده است كه رژيم غذايي و تغذيه مي توانند بطور مستقيم بر پيدايش سرطان پروستات تاثير بگذارند. اما تحقيقات بسياري نشان مي دهند كه ممكن است ارتباطي وجود داشته باشد. هنوز اطلاعات كافي وجود ندارد تا بتوان در مورد نقش رژيم غذايي در سرطان پروستات توصيه مناسبي داد ، اما موارد زير مي تواند مفيد باشد:
رژيم پرچرب مخصوصاً چربي حيواني ، مي تواند باعث افزايش خطر ابتلا به سرطان پروستات شود. در حقيقت بسياري از پزشكان بر اين باورند كه رژيم كم چرب مي تواند منجر به كاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات شود.
رژيم گياهي ، ميوه جات و حبوبات (لوبيا ، نخود) مي تواند باعث كاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات شود. مشخص نيست كه كدام ماده غذايي مستقيماً تاثير گذار است.
• برنامه غذائی: برنامه غذائی سرشار از چربی، احتمال ابتلاء به این بیماری را افزایش می دهد.
• بالا بودن میزان testosterone: مردانی که زیر درمان testosterone هستند، رشد غده پروستات آنها برانگیخته می شود.
• Neoplasia درون مخاطی مربوط به پروستات (PIN): این شرایط ممکنست به افزایش احتمال ابتلاء به سرطان پروستات مربوط باشد. PIN شرایطی است که یاخته های پروستات در زیر میکروسکوپ غیر طبیعی دیده می شوند. این مورد ضرورتا نشانه هایی به همراه ندارد. تقریبا نیمی از مردان زیر سن 50 سال، PIN دارند.
• تغییرات ژنی: معلوم شده است که ژن های خاصی از قبیل ژن های BRCA1 و BRCA2، احتمال ابتلاء به سرطان پروستات را افزایش می دهند.
دیگر عوامل بالقوه احتمال ابتلاء به سرطان پروستات نیز مورد بررسی قرار گرفته اند، از قبیل مصرف مواد مخدر و داشتن بیماری های مقاربتی. همچنین بطور مداوم این موضوع تحت بررسی است که آیا ویتامین ها و مکمل های غذائی احتمال ابتلاء به این سرطان را کاهش می دهند و یا نه.
توجه: هر چیزی که احتمال ابتلاء به یک بیماری را افزایش می دهد، عاملی برای احتمال ابتلاء نامیده می شود. دارا بودن عوامل احتمال ابتلاء به سرطان بدین معنی نیست که شما حتما دچار این بیماری خواهید شد و نداشتن این عوامل بدان معنی نیست که شما به هیچ وجه دچار این بیماری نخواهید شد. اگر فکر می کنید که احتمال ابتلاء به این بیماری را دارید، آن را با پزشک خودتان در میان بگذارید.
فودازی شیمی درمانی رادیوتراپی پرتودرمانی آنکولوژی
کلینیک امید تهران: اختلالات ژنتیکی و تغییراتی که در قسمت های خاصی از هسته سلولی صورت می گیرد باعث تبدیل پروتئینهای غیرفعالی به نام پروتوانکوژن به نوع فعال آن به نام انکوژن ها می شود. انکوژن ها پروتئین هایی را در سلول تولید می کنند که نظم کنترل شده تکثیر سلولی را تحت تاثیر قرار داده و باعث ازدیاد سلولی و تکثیر بیش از حد آنها در بدن می شوند که به آنها تومور استخوانی می گویند. اینکه چه عواملی باعث این اختلالات ژنتیکی می شوند هنوز به خوبی مشخص نشده است اما این بیماری در بعضی گروه ها بیشتر است. این گروه ها عبارتند از:
• بچه بودن یا نوجوان بودن یک عامل خطرساز در بروز سرطان استخوان است. بیشتر سرطان های استخوان در بچه ها و نوجواه های با سن زیر 20 سال ایجاد میشود
• در کسانی که در معرض دوزهای بالای اشعه رادیواکتیو قرار گرفته اند احتمال بروز سرطان استخوان بیشتر میشود. بطور مثال در کسانی که رادیوتراپی شده اند این احتمال بیشتر میگردد
• افراد با سابقه بیماری پاژه یا دیسپلازی فیبرو احتمال بیشتری دارد که به سرطان استخوان مبتلا شوند
• در کسانی که والدین آنها یا برادر و خواهر آنها سرطان استخوان داشته این احتمال بروز این بیماری افزایش پیدا میکند
• در بچه های مبتلا به هرنی یا فتق نافی هم احتمال بروز سرطان استخوان بیش از افراد دیگر است
• در بچه هایی که مبتلا به رتینوپلاستوم (نوعی سرطان چش) هستند احتمال بروز سرطان استخوان افزایش میابد
• مصرف داروهای شیمی درمانی که برای درمان سرطان بکار برده میشوند ممکن است موجب افزایش احتمال بروز استئوسارکوم (نوعی سرطان استخوان) شوند